Seks yaptığımda neden ağrım/acım oluyor?

Ciddi oranda gelen sorulardan biri de bu: “Seks yaptığımda neden ağrım/acım oluyor?”

Bu soruyu şu cümleler takip ediyor genelde: "Seks neden benim için ağrılı?", "Sanki içimde bir şeye çarpıyor gibi", "Sadece belli bir pozisyonda seks yapabiliyorum yoksa canım yanıyor", "Değil penisi, parmağımın ucunu bile dış yüzeye dokunduramıyorum", "Çok yoğun bir yanma hissi var" ve benzerleri...

Ne yazık ki birçok kadın da bunlara rağmen yıllarca partnerine belli etmemeye çalışarak, "bitse de kalksak" diye bekleyerek acı içinde sevişmeye devam ediyor. Eminim ki bu acı ve ağrıların yarısını bile yaşasa bir erkek asla partnerinin zevki ve boşalması için dişini sıkıp beklemez. Lakin kadınların hatırı sayılır bir kesmi, seksi kadınlık/eşlik "görevi" olarak gördüğünden, buna şartlandırıldığından bu yoğun ağrı ve acılara yıllarca göz yumuyor. Ya da sessizce çare aramak için uğraşıyor sevişmeye devam ederek. Doktorların büyük bir kısmı da kadınları ya partnerlerinin penislerinin kendileri için büyük olduğunu söyleyip gönderiyor ya da bazı antidepresanlar, anti-anksiyete ilaçları veya kas gevşeticiler yazıyorlar. Çünkü biliyorsunuz her şey kadınların "kafasında/zihninde".

2 kişinin birlikte yaşayabileceği en keyifli "aktivitelerden" biri olabilecek sevişmenin birçok kadında tam tersine büyük acıların kaynağı olması ve kadınların bu hazzı yaşayamaması gerçekten çok üzücü.

Yakın zamanda türlü ağrı çeşitleriyle ilgili harika bir yazı okudum ve bu ağrıların çeşitleriyle nedenlerini çok güzel bir şekilde toparlamış bu yazıyı sevgili İlknur Urkun'un çevirisiyle sizlerle buluşturmak istedim.

Lütfen bilin ki seks esnasında ve sonrasında ağrılar, acılar normal değil ve destek aldığınızda tedavi edilebilirler. (Özellikle pelvik taban konusunda uzmanlaşmış fizyoterapistler bu konuda harikadırlar.)

Lesli Wakefield'ın yazısı:

"Mayo Clinic, cinsel uyarı ya da vajinal temasla ilişkili ağrılar için “cinsel ağrı bozukluğu” terimini kullanır ve bunu bir tür kadın cinsel işlev bozukluğu olarak sınıflandırır. Bizse daha yaygın olarak ağrılı ilişki için disparöni kelimesini kullanırız. Bu ağrılar birkaç farklı şekilde kendini gösterebilir, içerden ya da dışarıdan hissedilebilir, orgazmı önleyebilir ya da önlemeyebilir ve cinsel aktiviteden sonra bile yaşanabilir.

Ne yazık ki cinsel ilişkide ağrı pek tartışılmayan ya da ciddiye alınmayan bir sorundur. Ağrıların genellikle sebebinin kadının partnerinin onun için fazla büyük olması olduğunu yüzüme karşı söyleyen sağlık profesyonelleri gördüm. Kadınlarda cinsel işlev bozuklukları genellikle ya kaçınılmaz bir “kadınlık sorunu” ya da antidepresan veya anti-anksiyete ilaçları gerektiren bir duygu bozukluğu olarak görülür.

Ağrı hiç de nadir değildir ve tedavi edilebilirdir. Ne kadar çok insanın bel ağrısından, baş ağrısından ya da karın ağrısından şikâyetçi olduğunu bir düşünün. Bu sorunların teşhis ve tedavisi için ne kadar çaba harcandığını hayal edin. O halde neden kadınların cinsel ağrılarını tartışmak ve tedavi etmek konusunda bu kadar açık olamıyoruz? Aşağıda ana hatlarını verdiğim karmaşık anatomimiz ve hormonlar, hamilelik ve doğum, duruş alışkanlıkları ve enfeksiyon ve travma olasılıklarının kombinasyonları düşünüldüğünde pek çok kadının ağrı ya da diğer işlev bozuklukları yaşamasına şaşırmamak gerekir.

Bir fizyoterapist olarak deneyimlerime dayanarak, bazı kadınlar tedaviye başvuruyorlarsa da çoğunluğun ya bunun normal olduğunu ya da tedavi olanakları olduğunun farkında olmadıklarını söyleyebilirim. Hasta kabul formlarında ağrılı ilişki seçeneğine “hayır” diyen ve sonrasında değerlendirme raporuna şaşkınlıkla “Hayatım boyunca ağrı çektim, bunun normal olduğunu sanıyordum!” yazan kaç kadınla karşılaştığımı bir bilseniz...

Şimdi bu kadınların hepsine söylediğim şeyi söyleyeceğim: Himen dokusunun hasar görmesi ya da partnerler arasında çok ciddi bir boyut farkı haricinde, cinsel uyarılma sırasında rahatsızlık asla normal değildir. Hatta o durumlarda bile ağrı kaçınılmaz değildir ve daha fazla travma ve gelecekte de rahatsızlığa sebep vereceği için devam etmesine izin verilmemelidir.

Öncelikle anatomimize bir göz atalım. Kadınların dış genital bölgesi pelvik taban olarak bilinen kaslardan ve bol miktarda sinir, salgı bezi ve diğer yumuşak dokulardan oluşur. Kaslar organları yer çekimine karşı destekler, idrar ve bağırsak hareketlerinin kontrolünü sağlar ve cinsel işlevler yerine getirir. Pelvik tabanda üç ayrı açıklık vardır: üretra, vajina ve anüs. Çok hassas erektil dokulardan oluşan klitoris sadece cinsel uyarı işlevi görür. Klitoris dışarıdan bir yumuşak doku “örtüsü” ile kaplı olup içeriye doğru da genişlemektedir. Labianın (dudaklar) tamamı, dış klitoris ve vajina açıklığı hep birlikte vulva olarak da bilinir. İçerde ise vajina rahme kadar uzanır.

Bu bölge pek çok işlev gören karmaşık bir alandır ve rahatsızlığa sebep olabilecek çeşitli nokta ve sebeplerin olması anlaşılabilir. Ağrı ilk penetrasyonda ya da yüzeysel uyarıda, derin penetrasyonda, orgazm ile ya da orgazmdan sonra yaşanabilir. Burada her biri için bazı olası sebepleri özetleyeceğim.

Pelvik ağrıları değerlendirmekte ilk adım daima bir jinekolog tarafından yapılacak detaylı bir muayenedir çünkü ağrı sebeplerinin hepsi her zaman fizyoterapi ile tedavi edilemeyebilir.

Yüzeysel Cinsel Ağrılar

Cinsel ağırlar penetrasyon başlangıcında ya da vulva, perine ya da anüse hafif dokunuşlarla yaşanabilir. Yanma, gerilme ya da keskin bir saplanma hissi verebilir. Devam ettiği takdirde cinsel aktiviteyi arttırabilir ya da durdurabilir. Hatta her tür teması engelleyecek kadar yoğun bile olabilir.

Hormonal değişiklikler ya da fizyolojik uyarılma olmaması nedeniyle ıslaklığın azalması penetrasyon başlangıcında ağrıya sebep olabilir (uyarılma hem ıslaklığı hem de genital bölgeye kan akışını arttırır). Atrofi olarak bilinen vajinal dokuların incelmesi durumu genellikle menopozla ilişkili hormonal değişimler sonucunda yaşanır ve yeterli ıslaklık yoksa penetrasyonda rahatsızlık ya da hafif kanamaya sebep olabilir.

Aktif enfeksiyonlar vulva ve vajinada hassasiyet ve tahrişe sebep olabilir. Bu enfeksiyonlar akut ya da düşük seviyede ve kronik olabilirler. Enfeksiyon geçtikten sonra bile devam eden tahriş ya da bağ dokusundaki hasar ağrıya sebep olabilir.

Çamaşır deterjanı, pedler ya da tamponlardaki gibi parfüm ve boyalara hassasiyet tahriş ve hassasiyete sebep olabilir. Ayrıca alışılmamış seviyede hassas ciltler ve temas durumunda ağrıya sebep olabilecek cilt rahatsızlıkları olabilir. Vajina girişindeki salgı bezleri şişebilir ve buna vulvar vestibulitis sendromu (vajina girişinde ağrı ve tahriş) olan kadınlarda sıklıkla karşılaşılır.

Yırtılmamış bir himen penetrasyon başlangıcında ağrıya sebep olabilir. Ancak himen dokusunun şekil ve kalınlıklarındaki çeşitlilik ve bir kadının çocukluktan yetişkinliğe yaşamı boyunca bu dokuda değişikliklere sebep olabilecek sayısız aktivite düşünülürse bir kadının ilk cinsel ilişkide penetrasyon sırasında ağrı yaşaması kaçınılmaz olarak görülmemelidir.

Vajina açıklığını kısıtlayan kalınlaşmış himen kalıntıları ya da bağ doku bantları gibi atipik anatomik özellikler de söz konusu olabilir. Travma, doğum sırasında yırtılma ya da epizyotomi sebebiyle vajina açıklığını kısıtlayan yara dokusu söz konusu olabilir.

Pelvik taban kaslarının sıkılığı penetrasyon başlangıcında ağrıya sebep olabilir. Bu ağrı tam vajina açıklığında ya da başka yerlerde olabilir. Kasların istemsiz olarak spazma girerek penetrasyonu engellediği ciddi vakalar vajinusmus olarak bilinir. Bu durum cildin ve kasların aşırı duyarlılığı nedeniyle genital bölgeye hafif bir dokunuşun bile ağrı vermesi ile ilişkili olabilir. Vulvodini ise vulva bölgesinde sebebi bilinmeyen kronik ağrıyı ifade eder. Buna sıklıkla pelvik taban kaslarında sıkılık eşlik eder.

Cinsellikte Derin Ağrılar

Ağrılar sıklıkla derin penetrasyon durumunda bildirilir ve yoğun bir ağrı, kramp ya da partnerin pelviste “bir şeye çarpması” hissi olarak tarif edilebilmektedir.

Penetrasyonda bir şeye çarpma hissi genellikle rahim pozisyonu ile ilgilidir. Rahim bir tarafa yatık olabilir (bu bazı kadınların normal anatomik durumu iken bazılarında bağların sıkılığına, yara dokusuna ya da bağ dokuların yapısına bağlı olabilir). Ayrıca rahim ilişki sırasında rahatlıkla hareket edemiyor olabilir. Vajinanın derinliklerinde vajina ya da rahmin hareketini kısıtlayan yara dokusu bulunabilir. Rahimdeki miyomlar rahmi büyüterek, asimetrik hale getirerek ya da hareketsizleştirerek rahatsızlık olasılığını arttırabilirler. Son olarak bağ doku kısıtlamaları, anormal hücreler için kolposkopi operasyonu gibi cerrahi müdahaleler ya da RIA yerleştirme uygulamasından kaynaklı tahriş nedeniyle servikste hassasiyet olabilir. Bu durumlarda pozisyonu ya da penetrasyon açısını değiştirmek rahatsızlığı azaltabilir ancak ciddi vakalarda rahat bir pozisyon bulunamayabilir.

Bağırsağın vajina kanalına yakınlığı nedeniyle kabızlık ya da bağırsak tahrişi derin penetrasyonda ağrıya sebep olabilir. Hassas ya da enfekte olmuş bir idrar kesesi de aynı sebeple rahatsızlık verebilir. Bağırsak ağrıları kramp ya da derin ağrılar olarak hissedilebilir. İdrar kesesi ağrısı kasık kemiğinin üzerinde yoğun ağrı, yanma ya da baskı gibi hissedilebilir.

Son olarak karın ve pelvis bölgesindeki aktif enfeksiyonlar derin penetrasyonda ağrıya sebep olabilir. Akut olarak enfeksiyonlar ve buna eşlik eden tahriş doğrudan hassasiyet ve ağrıya sebep olabilir. Ayrıca kronik enflamasyonla oluşan yapışıklıklar nedeniyle ağrı yaşanabilir. Endometriosis buna örnektir. Yapışıklıklar dokuların hareketini kısıtlar ve ağrıya karşı hassas olan yapılara basınç uygulayabilir. Ne yazık ki yapışıklıkların görüntüleme teknikleriyle tespiti zordur ancak iyi eğitimli terapistler ve doktorlar tarafından elle muayenede tespit edilebilirler ve genellikle cerrahi olarak araştırıldıklarında görünürler.

Orgazmda Ağrı

Bu tür ağrılar daha az yaygın olmakla birlikte deneyimlerime göre pelvik yapıların hareket kısıtlılığına, pelvik taban kaslarında spazm ya da tetik noktalarına ya da pelvik yapılarda enflamasyon ve tahrişe işaret edebilmektedir.

Cinsel İlişki Sonrası Ağrı

Cinsel ilişki sonrası ağrı genellikle ilişkinin kendisinden kaynaklı tahriş ya da travmanın sonucudur. Bu vakalarda hastalar ilişki sırasında ağrı ya da rahatsızlık yaşayabilirler ve bu ağrı ilişkiden sonra devam edebilmekte ya da kötüleşebilmektedir.

Cinsel ilişki sonrasında derin, yoğun ağrılı rahatsızlık durumunda ağrı pelviste damar sıkışıklığı ile ilişkili olabilir. İlişki sırasında pelvise kan akışı artar ancak bu kadınlarda giden kan geri dönmekte zorlanır; genellikle bacaklarda görülen şişkinlik ya da varisler gibi. Bu durum doğrudan damarlardaki yetersizliklerden kaynaklanabileceği gibi pek çok vakada kan akışını kısıtlayan yara dokusu ve bağ dokusu sorunlarıyla ilişkilidir.

Cinsel ilişkide rahatsızlığa yol açabilecek pek çok sebep olduğu açıktır ancak bu sebeplerden her biri için çeşitli tedavi stratejileri bulunmaktadır! Bu rahatsızlıkları normal ya da kaçınılmaz olarak görmek için bir sebep yoktur. Ağrı konusunda atılacak ilk adım ağrılı ilişki konusunda deneyimli bir jinekoloğa görünmek, enfeksiyon, miyom, kist, hormonal değişiklikler ve diğer sorunları tespit ederek tedavi stratejilerini tartışmaktır. Bu stratejilerden biri fizyoterapi olabilir ve kadın sağlığı alanında özelleşmiş fizyoterapistler pelvik ve cinsel ağrıların tedavisinde mükemmel sonuçlar alabilmektedirler."

Yazının orijinali:

http://www.hormonesmatter.com/why-does-it-hurt-when-i-have-sex-sexual-pain/